واکسن های mRNA چه هستند و آیا باید دغدغه آسیب به ژن دریافت کنندگان را داشت؟

مقدمه

برای تحریک پاسخ ایمنی، در بسیاری از واکسن ها میکروب ضعیف یا غیرفعال را وارد بدن می کنند ولی  mRNA که نوع جدیدی از واکسن ها برای محافظت در برابر بیماری های عفونی هستند، به سلولها می آموزند که چگونه پروتئینی بسازند که باعث ایجاد پاسخ ایمنی در داخل بدن شود. این پاسخ ایمنی، که آنتی بادی تولید می کند، همان چیزی است که در صورت ورود ویروس واقعی به بدن، ما را از ابتلا محافظت می کند. حال سوال این است آیا این واکسن ها به ژن دریافت کنندگان واکسن آسیب می رسانند؟

شواهد موجود در زمینه پاسخ به سوال 

واکسن های mRNA دارای رشته هایی از ماده ژنتیکی به نام mRNA در داخل یک پوشش خاص است. این پوشش از mRNA در برابر آنزیم های بدن محافظت می کند تا تجزیه نشود. واکسن های mRNA  دستورالعمل هایی را برای سلول های ما ایجاد می کنند تا پروتئین بی ضرر بسازند. بعد از اینکه قطعه پروتئین ساخته شد، رشته mRNA شکسته می شود و با استفاده از آنزیم های موجود در سلول تجزیه می شود. هنگامی که پروتئین یا آنتی ژن در سطح سلول نشان داده می شود، سیستم ایمنی بدن شروع به تولید آنتی بادی و فعال سازی سلول های T می کند تا از آنچه فکر می کند عفونت است، جلوگیری کند. این آنتی بادی ها خاص ویروس کووید-19 هستند، به این معنی که سیستم ایمنی بدن برای محافظت در برابر عفونت در آینده آماده شده است. در پایان روند، بدن ما یاد گرفته است که چگونه از عفونت در آینده محافظت کند. محققان برای دهه ها در حال بررسی و کار با واکسن های  mRNA بوده اند. مانند همه واکسن ها، واکسن های mRNA قبل از اینکه مجاز به استفاده باشند، از نظر ایمنی دقیق آزمایش شده اند .فناوری mRNA  جدید است، اما ناشناخته نیست. آنها بیش از یک دهه مورد مطالعه قرار گرفته اند. واکسن های mRNA قبلاً برای آنفلوانزا، زیکا، هاری و سیتومگالوویروس  بررسی شده است و حقایقی راجع به آن ها وجود دارد:
1-    واکسن های mRNA حاوی ویروس زنده نیستند و خطر ایجاد بیماری در فرد واکسینه شده را ندارند.
2-    mRNA  هرگز وارد هسته سلول یعنی جایی که ماده ژنتیکی وجود دارد نمی شود. 
3-    آنها به هیچ وجه بر ماده ژنتیکی و ژن های ما تأثیر نمی گذارند و با آن ارتباط برقرار نمی کنند.
علاوه بر این، واکسن های mRNA در مقایسه با انواع دیگر واکسن ها دارای مزایای مختلفی  از جمله استفاده از یک عنصر غیرعفونی، زمان تولید کوتاه تر و پتانسیل برای هدف قرار دادن بیماری های متعدد، هستند. واکسن های mRNA را می توان در آزمایشگاه با استفاده از الگوی DNA و مواد موجود به راحتی تهیه کرد. این بدان معناست که فرآیند می تواند استاندارد و مقیاس بندی شود و باعث تولید سریعتر واکسن نسبت به روش های سنتی شود. واکسن های mRNA به دلیل قدرت بالا، ظرفیت توسعه سریع و پتانسیل ساخت با هزینه کم و تجویز بی خطر، جایگزین امیدوار کننده ای برای رویکردهای متداول واکسن هستند. 
 

نتیجه‌گیری

واکسن های mRNA  به سلول های ما می آموزند که چگونه پروتئینی بسازند که باعث ایجاد پاسخ ایمنی در داخل بدن شود. واکسن های mRNA حاوی ویروس زنده نیستند و خطر ایجاد بیماری در فرد واکسینه شده را ندارند. همچنین آنها به هیچ وجه بر DNA و ژن ها تأثیر نمی گذارند و با آن ارتباط برقرار نمی کنند پس نگرانی در مورد آسیب به ژن ها وجود ندارد.

منابع

1. https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/different-vaccines/mrna.html
2. https://www.cdc.gov/vaccines/covid-19/hcp/mrna-vaccine-basics.html
3. https://www.health.harvard.edu/blog/why-are-mrna-vaccines-so-exciting-2020121021599
4. https://horizon-magazine.eu/article/five-things-you-need-know-about-mrna-vaccines.html
5. Pardi N, Hogan MJ, Porter FW, Weissman D. mRNA vaccines—a new era in vaccinology. Nature reviews Drug discovery, 2018;17(4):261.