آیا نگهداری مواد غذایی خریداری شده در محیط بیرون یا در مقابل آفتاب می تواند ویروس کرونا را از بین ببرد؟

مقدمه

بسیاری از ویژگی های ویروس کرونای جدید همچنان ناشناخته است. در متون موجود، هیچ مورد شناخته شده ای از انتشار ویروس کرونا از طریق لمس کردن بسته های مواد غذایی گزارش نشده است. اما مردم نگران انتقال ویروس از مواد غذایی خریداری شده هستند. بنابراین سؤالی که ممکن است پرسیده شود این است که به دلیل پایداری ویروس کرونای جدید روی سطوح مواد غذایی، آیا نگهداری آنها در محیط بیرون یا در مقابل آفتاب می تواند این ویروس را از بین ببرد؟  

شواهد موجود در زمینه پاسخ به سوال 

شواهدی برای انتقال ویروس کرونای جدید از طریق زنجیره غذایی وجود ندارد و انتقال به طور مستقیم از طریق دستگاه تنفسی یا به طور غیر مستقیم از طریق لمس سطوح آلوده به ویروس صورت می گیرد. طبق گزارش های موجود، خطر ابتلا به ویروس کرونای جدید هنگام حضور در فروشگاه های مواد غذایی به دلیل ازدحام جمعیت، خیلی بیشتر از انتقال از طریق بسته‌های مواد غذایی است. بر اساس توصیه های موجود، یکی از اصول احتیاطی مناسب در صورت امکان، نگهداشتن مواد غذایی خریداری شده خارج از خانه مثلا در پارکینگ یا حیاط خلوت برای مدتی مشخص (سه روز) است. البته این راهکار برای مواد غذایی که بایستی بلافاصله در یخچال یا فریزر قرار گیرند عملی نیست. 
نگهداری مواد غذایی در بیرون از خانه برای مدت سه روز بر اساس تحقیقی است که نشان می دهد ویروس روی سطوح خاص می تواند تا سه روز زنده بماند. اگر چه این یک راهکار پیشنهادی است اما بایستی این نکته را در نظر داشت که طی این مدت همه ذرات ویروس از بین نرفته و غیر فعال نمی شوند. نکته دیگری که باید مد نظر داشت این است که این ویروس در دماهای پایین تر بقای بیشتری دارد. بنابراین در فصولی از سال که هنوز هوا گرم نشده است نگهداری مواد غذایی در حیاط  پارکینگ خانه که معمولا سردتر از داخل خانه هستند ممکن است راهکار مناسبی به نظر نرسد. بنابراین ضدعفونی کردن بسته های مواد غذایی یا تعویض بسته بندی آنها در صورت امکان می تواند به عنوان راهکار جایگزین پیشنهاد شود. برای مواد غذایی فاسد شدنی که بایستی فورا در یخچال یا فریزر قرار گیرند لازم است احتیاط رعایت شده و سطح ظرف یا بسته حاوی آنها با آب و صابون شسته شود. بهترین اقدام پس از خرید میوه و سبزیجات، شستن آنها با آب و مایع شوینده است. برای آن دسته از مواد غذایی که امکان پذیر است بهتر است از آب داغ استفاده شود. یادآوری می شود که پختن مواد غذایی نیز ویروس را از بین می برد.
اما سوال دیگری که  پیش می آید این است که آیا قراردادن مواد غذایی در معرض نور خورشید یا آفتاب می تواند ویروس کرونای جدید را از بین ببرد؟ به  احتمال زیاد اشعه ماوراء بنفش موجود در نور خورشید می تواند باکتری ها و ویروس ها را غیر فعال کند. اما هنوز مطالعات علمی مستندی در دست نیست که نشان دهد نور خورشید باعث از بین رفتن ویروس کرونای موجود بر سطوح مختلف می شود. از طرفی قرار دادن مواد غذایی در معرض آفتاب ممکن است باعث فاسد شدن یا خراب شدن آنها شود، بنابراین این راهکار همیشه قابل استفاده نیست. در برخی از فصول سال که آفتاب شدیدتر و هوا خشک است ممکن است ویروس کرونا در محیط خارج از خانه سریع تر از داخل از بین برود، اما هیچ مطالعه ای نشان نمی دهد که نور خورشید در مقابل ویروس کرونا محافظت ایجاد می کند.
تحت شرایط ثابت و کنترل شده در آزمایشگاه، مدت بقای ویروس کرونا روی اغلب سطوح حدود سه روز است، اما در محیط واقعی ممکن است عواملی مانند نور خورشید باعث از بین رفتن سریع تر این ویروس شوند.
به منظور کاهش خطر، نکات زیر پیشنهاد می شود:
-    بسته های شیشه ای، پلاستیکی یا فلزی مواد غذایی ضد عفونی شوند. 
-    بسته های اضافی و غیر ضروری مانند بسته های مقوایی که داخل آنها یک بسته بندی پلاستیکی نیز وجود دارد دور انداخته شوند. برخی مواد غذایی مانند چیپس را می توان بدون لمس کردن از بسته اصلی به یک پلاستیک تمیز منتقل کرد.
 

نتیجه‌گیری

بر اساس اطلاعات موجود، ویروس کرونا بر روی اغلب سطوح تا حدود سه روز زنده می ماند. بنابراین یکی از راهکارهای پیشنهادی پس از خرید مواد غذایی که نیاز به یخچال ندارد، نگهداشتن آنها در خارج از خانه مثلا در پارکینگ، بالکن و یا حیاط خلوت برای مدتی مشخص (سه روز) است. البته تأثیر نور آفتاب بر از بین بردن ویروس موجود بر سطوح مواد غذایی هنوز از نظر علمی ثابت نشده است. با توجه به فقدان اطلاعات کافی، به منظور کاهش خطر انتقال ویروس بایستی مواد غذایی را ضد عفونی کرده و تا حد امکان ویروس های احتمالی موجود را از بین برد. 

منابع

1. Newstalk ZB, How to safely grocery shop during coronavirus outbreak, 29 Mar 2020; https://www.newstalkzb.co.nz/on-air/the-sunday-session/audio/michelle-dickinson-how-to-safely-grocery-shop-during-coronavirus-outbreak/
2. Rachel Rabkin Peachman , Your Questions on Coronavirus, Answered, Does UV light kill coronavirus? CR consulted with scientists and doctors to address reader questions about COVID-19, April 03, 2020; https://www.consumerreports.org/coronavirus/common-coronavirus-questions-answered/
3. Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Frequently Asked Questions; 27.3.2020. https://www.fda.gov/emergency-preparedness-and-response/coronavirus-disease-2019-covid-19/coronavirus-disease-2019-covid-19-frequently-asked-questions?
4. Rachael Rettner., Can you catch COVID-19 from food? 2020, https://www.livescience.com/coronavirus-food-risk.html
5. Elizabeth Dohms-Harter, You Don't Need To Leave Your Groceries In The Garage For 3 Days, April 1, 2020; https://www.wpr.org/you-dont-need-leave-your-groceries-garage-3-days
6. Mark Hayward, City Matters: Killing the coronavirus with sunshine, Mar 29, 2020; https://www.unionleader.com/voices/city_matters/city-matters-killing-the-coronavirus-with-sunshine/article_61e5b5c3-ff39-5f32-b900-e83a7749d031.html
7. Greg Murphy, “Sunlight actually can kill the (novel coronavirus.), March 16, 2020; https://www.politifact.com/factchecks/2020/mar/20/greg-murphy/no-sunlight-has-not-been-proven-kill-coronavirus/