موسسه ملی تحقیقات سلامت

موسسه ملی تحقیقات سلامت

دانشگاه علوم پزشکی تهران

03 آذر 1403 شنبه

با توجه به گسترش روزافزون بیماری‌های غیرواگیر در دنیا، سازمان جهانی بهداشت در راستای اجرا و پیاده‌سازی مناسب نظام مراقبت عوامل خطر بیماری‌های غیرواگیر برای دسترسی به اطلاعات معتبر و قابل ‌مقایسه از این عوامل خطر عمده، رویکرد گام‌به‌گام (STEPs)  مراقبت عوامل خطر این بیماری‌ها را ابداع کرده است که این پیمایش، در همین راستا به اجرا درمی‌آید. رویکرد گام‌به‌گام مراقبت عوامل خطر بیماری‌های غیرواگیر سازمان جهانی بهداشت دارای سه سطح گردآوری اطلاعات است کــه سه‌ گام اجرایــی آن دربرگیرنده پرسشــگری بــا پرسشــنامه، تکمیــل اطلاعــات بــا ســنجش‌های جســمی و سنجش‌های آزمایشگاهی است.
-    گام اول_ پرسشــگری بــا پرسشــنامه: مصرف دخانیات، رژیم غذایی، فعالیت بدنی، سابقه فشارخون بالا و دیابت و سایر مواردی نظیر استفاده از کمربند ایمنی سرنشین جلو و پوشش بیمه سلامت؛
-    گام دوم_سنجش‌های جسمانی: فشارخون، نمایه توده بدن و محیط دور کمر؛
-    گام سوم_سنجش‌های آزمایشگاهی: شامل قند خون ناشتا و چربی‌های خون.
برنامــه مراقبــت عوامــل خطــر بیماری‌هــای غیر واگیر جمهـوری اسـلامی ایـران پـس از قریب بـه دو سـال مطالعــه و آزمــون، ظرفیت‌ســازی و جلــب حمایــت همه‌جانبــه در ســال 1383 و با همّت دانشــگاه‌ها/ دانشــکده‌های علــوم پزشــکی کشــور شــکل اجرایــی بــه خــود گرفــت. در ایــن برنامـه ضمـن اسـتفاده از رویکـرد گام‌به‌گام ذکر شده در خصــوص مراقبــت عوامــل خطــر بیماری‌هــای غیر واگیر، الزامـات، دانـش و شـرایط بومـی و ملـی نیـز لحـاظ شــد. هدف اصلی مراقبت عوامل خطر بیماری‌های غیر واگیر، به‌عنوان یکی از برنامه‌های زیرمجموعه مرکز مدیریت بیماری‌های غیر واگیر معاونت بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، استقرار و ارتقای برنامه مراقبت عوامل خطر، در چارچوب یک رویکرد ادغام یافته، نظام‌مند و پیوسته، در جهت گردآوری، تحلیل و انتشار اطلاعات است تا از رهگذر فراهم‌آوری دانش بومی مورد نیاز برای طراحی، اجرا و ارزیابی مداخلات پیشگیرانه فردی و جمعیتی بر عوامل خطر بیماری‌های غیرواگیر و سیاست‌گذاری در این حیطه، نقش مؤثری در مدیریت بیماری‌های غیر واگیر ایفا نماید. هشت دوره نظام پیمایش عوامل خطر بیماری‌های غیر واگیر با الگوی گام‌به‌گام (STEPs) در سال‌های 1383، 1385، 1386، 1387، 1388، 1390، 1395 و1400 در ایران انجام شده است. اطلاعات دو گام ابتدایی  (پرسشــگری بــا پرسشــنامه و سنجش‌های جسمانی) در تمام دوره‌های بررسی این مطالعه در کشور، گردآوری شد و سنجش آزمایشگاهی برحسب نیاز با فواصل 3 ساله موردسنجش قرار گرفته‌ است. جدیدترین دوره پیمایش در سال 1400 با رعایت پروتکل های بهداشتی به دلیل  همه گیری ویروس کووید -19 و همچنین اضافه کردن سوالاتی درباره ویروس کووید-19 به پرسشنامه، مطالعه از سرگرفته شد. همچنین در این دوره از پیمایش برخی شاخص‌های تکمیلی در سه گام اصلی اضافه گردید. 

برای مقایسه پرسشنامه های هفت دوره مطالعه اجرا شده در ایران اینجا کلیک فرمایید.

برای مقایسه پرسشنامه های هشت دوره مطالعه اجرا شده در ایران اینجا کلیک فرمایید.

برای دریافت گزارش ها و مطالب مربوط به پیمایش های انجام شده در سایت سازمان جهانی بهداشت، این صفحه را ملاحظه فرمایید.

 

  • تاریخ انتشار : 1397/10/01 - 07:22
  • تعداد بازدید کنندگان خبر : 37
  • زمان مطالعه : 1 دقیقه

پیمایش عوامل خطر بیماری های غیر واگیر در ایران 1390

اطلاعات پیمایش

دور ششم بررسی کشوری نظام مراقبت عوامل خطر بیماری‌های غیر واگیر در سال 1390 و بر اساس "رویکرد گام‌به‌گام سازمان جهانی بهداشت" برای پیاده‌سازی نظام مراقبت عوامل خطر بیماری‌های غیرواگیر با توجه به جمع‌آوری اطلاعات استاندارد شده به مرحله اجرا درآمد. فرم اطلاعاتی جمع‌آوری داده‌ها طی فرایندی سه مرحله‌ای به شرح زیر تکمیل گردید:
مرحله 1: مصاحبه حضوری براساس عوامل خطر فردی و رفتاری از جمله مصرف دخانیات، رژیم غذایی، فعالیت بدنی، سابقه فشارخون، دیابت؛
مرحله 2: سنجش جسمانی عوامل خطر سلامت از جمله فشارخون، توده بدن و دور کمر (برای افراد بالای 18 سال)؛
مرحله 3: سنجش بیوشیمیایی (سنجش آزمایشگاهی) عوامل خطر سلامت از جمله قند خون ناشتا و چربی خون (برای افراد 25 سال به بالا)؛
جمعیت موردمطالعه 12000 ایرانی در گروه سنی 7 تا 70 سال از 31 استان در کشور بودند. همه افراد انتخاب‌شده با دریافت فرم رضایت‌نامه دعوت به همکاری شده بودند. همه شرکت‌کنندگان توسط مصاحبه‌گران آموزش‌دیده ملاقات شدند و همه افراد انتخاب‌شده به شرکت در هر سه مرحله دعوت شدند. لازم به‌ذکر است که تحلیل‌های این گزارش برای سن 15 تا 64 سال انجام شد. این بررسی با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای در سطح ملی و استانی با استفاده از پرسشنامه به‌روزرسانی شده برحسب توانمندی و نیازهای جاری واحد مراقبت عوامل خطر وزارت بهداشت، انجام شد. به‌منظور همسان‌سازی نمونه مورد بررسی با توزیع سنی و جنسی و جمعیت استانی کشور، وزن‌دهی به داده‌ها براساس سرشماری سال 1385 کشور صورت گرفت. هر سه‌گام (پرسشگری با پرسشنامه، سنجش‌های جسمانی و سنجش آزمایشگاهی) در این مطالعه اجرا شد.
پرسشنامه

برای دریافت پرسشنامه اینجا کلیک کنید.

گزارش

برای دریافت گزارش پیمایش اینجا کلیک کنید.

گزاره برگ

برای دریافت گزاره برگ این پیمایش اینجا کلیک نمایید.

  • گروه خبری : عوامل خطر بیماری های غیر واگیر (استپس)
  • کد خبر : 268223
کلمات کلیدی
مونا ابراهیم زاده
تهیه کننده:

مونا ابراهیم زاده

متن مورد نظر خود را جستجو کنید
متن مورد نظر خود را جستجو کنید
تنظیمات پس زمینه